PIXIE DIY Kit

Mini monitory 2 drożne oparte o przetworniki SB Acoustics SB12NRX25-4 i SB29RDAC. Kolumny przewidziane do małych pomieszczeń, tylne do kina domowego, kolumny do komputera etc.

Dane techniczne
Układ 2 drożny bass refelx / obudowa zamknieta
Czułość 83dB / 2.8V (BR)

82dB / 2.8V (OZ)

Impedancja 4 ohm
Pasmo przenoszenia (-3dB) 52-25.000Hz (BR)

80-25.000Hz (OZ)

Spadek -6dB 45Hz (BR) , 60Hz (OZ)
Częstotliwości podziału 3000Hz
Moc 30W
Wymiary (W,G,S)  31,6x26x15cm (BR)

31,6x22x15cm (OZ)

Szacunkowy koszt samodzielnego wykonania kolumn 1500zł
Wstęp

PIXIE to idealna propozycja na start, dla osób szukających czegoś małego i niezbyt drogiego. Kolumny o dobrej relacji jakości brzmienia do poniesionych kosztów. Grają z zaskakującym rozmachem i nisko schodzącym basem. Proste i tanie w budowie. Idealne do małego pokoju, do sypialni, domku letniskowego, dla dziecka lub jako nieco większe i lepsze kolumienki do komputera.

Projekt kolumn przygotowany został w dwóch wariantach – obudowy typu bass refelx oraz w obudowie zamkniętej. Kolumny są łatwe i przyjemne w budowie. Nie ma tu pochyleń, skosów czy nadmiernie rozbudowanej konstrukcji wewnętrznej. Mimo prostoty konstrukcji zachowane zostały dobre parametry akustyczne, co było priorytetem. Do zbudowania takich obudów nie trzeba mieć nic ponad frezarkę górnowrzecionową, kilka podstawowych narzędzi, oraz dostęp do marketu budowlanego gdzie potną nam formatki na wymiar.

Przetworniki

Za niski i średni zakres pasma odpowiedzialny jest głośnik SB 12NRX25-4. Ten maluch to prawdziwy wilk w owczej skórze. Oferuje jak na swój rozmiar niesamowicie niski i soczysty bas. Można powiedzieć, że pod tym względem jest to odpowiednik niegdyś bardzo popularnej 12tki Wavecora.
Przetwornik został zaaplikowany do objętości 6L i zestrojony portem szczelinowym na częstotliwość 51Hz. Takie zestrojenie pozwoliło na bardzo dobre rozciągniecie pasma którego nie powstydziłby się głośnik o rozmiar większy.
Dzięki dość wysokiej dobroci całkowitej oraz niskiej, jak na taki głośnik, częstotliwości rezonansowej, możliwe użycie jest tego głośnika w obudowie zamkniętej oferującej całkiem przyzwoite rezultaty basowe. Dlatego przygotowaliśmy również drugi wariant projektu własnie w takiej obudowie.

Użyty przetwornik wysokotonowy to SB29RDAC-C000-4. Pierwotnie projekt był wykonany na głośniku  SB29RDC-C000-4 z plastikowym frontem, dlatego można użyć również tego modelu (uwaga różni się głębokością zabudowy). W późniejszym okresie SB Acoustics wypuściło model z frontem aluminiowym, dużo lepszym i solidniejszym, co jest naturalnie lepszym wyborem.
SB29RDAC-C000-4 to przetwornik pierścieniowy o średnicy 29mm, z membraną podobną a może wręcz zapożyczoną z droższej serii Satori. Producent cięć dokonał w zakresie frontu, magnesu, komory. Jednak mimo to głośnik reprezentuje sobą dużą wartość. Jego brzmienie w dużej mierze jest tożsame do droższej serii Satori, jednak nie umożliwia on aplikacji przy niskich częstotliwościach podziału.

Obudowa

W wyglądzie obudowy to co pierwsze rzuca się w oczy to asymetryczne umieszczenie tweetera w celu poprawienia jego charakterystyk częstotliwościowych w wyniku zminimalizowania szkodliwego zjawiska dyfrakcji. Asymetrię położenia tweetera trzeba oczywiście wykonać w formie lustrzanego odbicia dla drugiej kolumny.
Obudowa ma wymiary 316x259x150mm i została zaprojektowana tak aby można było ja zbudować z ogólnodostępnych materiałów. Dlatego użyta została płyta o grubości 18mm, która można dostać w każdym markecie budowlanym. Nie zawsze osiągalny MDF można z powodzeniem zastąpić płytą wiórową aczkolwiek jeżeli jest dostęp do MDFu to lepiej skorzystać z tego materiału. Przy konstrukcji obudowy przyjęto zasadę, że ścianki przednia tylna, górna i dolna są wpuszczane między ścianki boczne a następnie maskowane jest to płytą HDF 3mm co jest dość powszechną i skuteczną praktyką unikania tzw klawiszowania forniru (odciskania się łączeń płyty na fornirze). Kolumna nie ma wewnętrznych wzmocnień ponieważ jest mała i z relatywnie grubej płyty. Ułatwia to też montaż zwrotnicy.

Pewnym utrudnieniem konstrukcji jest na pewno szczelinowy bass reflex. Była to nieco problematyczna  kwestia. Trudno było dobrać standardowy plastikowy port odpowiadający średnicy i długości. Porty o małej średnicy były zbyt małe, przy wyższych poziomach głośności pojawiało się furkotanie. Natomiast port o większej średnicy musiał by być bardzo długi co też dyskwalifikowało takie rozwiązanie.  Kompromisem okazał się być port szczelinowy przy którym można było wypośrodkować kwestię przekroju i jego długości.
Dla uproszczenia wykonany został on na pełną szerokość kolumny wewnątrz a jego wysokość dobrana tak aby można było go wyciąć frezem kopiującym dojeżdżając do ścianek. Warto wrócić uwagę na to, że o ile użycie frezu kopiującego może uprościć robotę to wymaga dużej dokładności i czystości wykonania wewnątrz bo inaczej wszelkie niedoróbki lub krzywizny zostaną skopiowane.

Pixie BR – konstrukcja obudowy typu bass reflex

Drugą opcją wykonania jest  zmiana typu obudowy na zamkniętą. Naturalnie stracimy trochę na rozciągnięciu pasma ale możemy zyskać na jego szybkości oraz można zmniejszyć obudowę. W przypadku wykorzystania monitorów jako regałowych / na biurko lub jako tylne do kina domowego takie rozwiązanie może też się lepiej sprawdzić niż bass reflex. Dla obudowy zamkniętej objętość powinna się mieścić w zakresie 4-6L. W naszej propozycji przyjęliśmy wartość 5,5L.

Pixie OZ – konstrukcja obudowy zamkniętej
Dla nieco bardziej zaawansowanych

Taka konstrukcja obudowy jest oczywiście propozycją którą można modyfikować we własnym zakresie.  Naturalnym kierunkiem zmian o którym można pomyśleć jest zmniejszenie grubości płyty. Stosując płytę o grubości 12mm można zmniejszyć gabaryty kolumny a zastosowanie do tego celu sklejki i 1 wzmocnienia wewnątrz pozwoli utrzymać jej sztywność na odpowiednim poziomie.

Wytłumienie

Podstawowym i w zasadzie jedynym materiałem tłumiącym jest wytłumienie poliestrowe które kładziemy na wszystkie ścianki . W okolicach wlotu bass reflexu można zadbać o nieco swobodniejszy przepływ powietrza. Więcej wytłumienia można dać na górną i tylną ściankę obudowy. Można tu dać warstwę o grubości 4-5cm.

Nieco inaczej wygląda wytłumienie obudowy zamkniętej. Tu można dać wytłumienia więcej, wypełniając całą obudowę matą poliestrową. Ważne aby nie upychać na siłę bo przyniesie to efekt odwrotny od zamierzonego.

Zwrotnica i pomiary
Pixie BR – schemat zwrotnicy
Pixie OZ – schemat zwrotnicy

Dla obu przetworników zastosowane zostały filtry 3 rzędu. Takie rozwiązanie, może nie najprostsze, ale dawało najlepsze rezultaty. Przewidziane elementy zwrotnicy nie należą do tych z najwyższej półki – bo nie muszą. To w założeniach prosty i tani w budowie projekt, co też ma odbicie w doborze elementów. Stąd użycie kondensatorów Jantzen Z-Standard i CrossCap oraz cewek rdzeniowych (wariant bass refelx). W wariancie OZ wszystkie cewki są powietrzne gdyż użyte zostały cewki nawinięte cieńszym drutem w celu podniesienia rezystancji szeregowej i zwiększenia parametru Qts głośnika nisko-średnio tonowego. Dodatkowo, co bardzo istotne,  niewielka przestrzeń w środku oraz małe światło otworu głośnika nisko-średnio tonowego nie pozwala na zamontowanie wewnątrz zwrotnicy na przesadnie dużych elementach.

Charakterystyka częstotliwościowa

 
Charakterystyka impedancji

Lista elementów wariant bass reflex :
Element Opis
L1   0,170mH  0,18Ω dr.1,0mm
L2  0,820mH rdzeniowa 0,18Ω dr.1,0mm
L3  0,200mH rdzeniowa  0,100Ω dr.1,00mm
 C1  3,60µF  Jantzen Z-Standard
C2 10,00µF   Jantzen Z-Standard
C3 10,00µF   Jantzen Cross-cap
R1 6,2Ω  10W  5% MOX
R2 1,00Ω  5W  5% MOX
Lista elementów wariant OZ:
Element Opis
L1   0,170mH 0,18Ω dr.1,0mm  powietrzna
L2  0,900mH 0,67Ω dr.0,80mm powietrzna
L3  0,200mH 0,295Ω dr.0,80mm powietrzna
 C1  3,60µF  Jantzen Z-Standard
C2 10,00µF   Jantzen Z-Standard
C3 10,00µF   Jantzen Cross-cap
R1 7,5Ω  10W  5% MOX
R2 1,00Ω  5W  5% MOX
Brzmienie

Jak na takie maluchy bardzo dobre. Kolumienki grają z rozmachem i mocno zaznaczonym, nisko schodzącym basem. Momentami nie ustępują większym głośnikom. Oczywiście to trochę gra pozorów i pewnych rzeczy nie da się oszukać. W większym pomieszczeniu zaczynają ginąć, wymagają mocnego wysterowania a wtedy już trochę tracą na swobodzie i klarowności. Cóż, do dużych pomieszczeń trzeba po prostu dużych kolumn.

Zawartość zestawu
  • 2szt głośnik SBA SB12NRX25-4
  • 2szt głośnik SBA SB29RDAC-C000-4
  • podzespoły do zbudowania zwrotnicy
  • przewód głośnikowy
  • 2 pary terminali Jantzen Audio
  • komplet wkrętów do przykręcenia głośników

Uwaga : przy zamówieniu proszę określić który wariant zestawu, BR czy OZ.


Powrót